Σάββατο 11 Οκτωβρίου 2014
Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου 2014
Σάββατο 27 Σεπτεμβρίου 2014
ένας ήρωας με παντούφλες
.jpg)
...Για τη σεζόν 2014 - 2015, ο Γιάννης Μπέζος επέλεξε ένα από τα σημαντικότερα έργα της νεοελληνικής θεατρικής δραματουργίας, σύμβολο της μεταιχμιακής κοινωνικοπολιτικής ζωής της Ελλάδας του Εμφυλίου, του οποίου το χιούμορ και οι αιχμές δεν έχασαν το σφυγμό τους με το πέρασμα του χρόνου. Στις 10 Οκτωβρίου, ο Γιάννης Μπέζος, μαζί με έναν σπουδαίο θίασο, καταφθάνει στο θέατρο Βρετάνια, ως Λάμπρος Δεκαβάλλας, με σπαθί μα και παντόφλες.
- See more at: http://www.elculture.gr/theater/iroas-me-pantoufles-928729#sthash.w7HciEB3.dpuf
Κυριακή 10 Αυγούστου 2014
«Ιδομενέας» του Ρόλαντ Σίμελπφενιχ, Φεστιβαλ Αθηνών, Αύγουστος 2014
Είναι και οι τρεις πολύ νέες. Στα πρώτα τους βήματα. Αλλά είναι και πάρα πολύ ταλαντούχες. Και μας το έχουν αποδείξει ήδη. Η Ηρώ Μπέζου, η Αμαλία Νίνου και η Σοφία Κόκκαλη συναντιούνται φέτος το καλοκαίρι στην Πειραιώς 260 και στον «Ιδομενέα» του Ρόλαντ Σίμελπφενιχ υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες της Κατερίνας Ευαγγελάτου. Στο ντεμπούτο της στο Φεστιβάλ Αθηνών η Ευαγγελάτου επιλέγει ένα εξαιρετικό, αλλά και ιδιαίτερο έργο ίσως του σημαντικότερου Γερμανού συγγραφέα της νεότερης γενιάς.
Ο Σίμελπφενιχ εμπνέεται από τον μύθο του Ιδομενέα, του βασιλιά της Κρήτης που επιστρέφοντας από τον Τρωικό Πόλεμο πέφτει με το πλοίο του σε μία τρομακτική θύελλα. Ορκίζεται αν σωθεί να θυσιάσει στους θεούς το πρώτο ζωντανό πλάσμα που θα βρεθεί μπροστά του. Επιβιώνει και φτάνει στην πατρίδα του. Μόνο που ο πρώτος που συναντά είναι ο γιος του. Ο Σίμελπφενιχ αντλεί το αρχικό του υλικό από τον εν λόγω μύθο για να προχωρήσει εις βάθος στο σκοτάδι της ανθρώπινης ψυχής. «Τι είναι κανείς έτοιμος να θυσιάσει για να επιβιώσει;» αναρωτιέται ο συγγραφέας ανοίγοντας μία μεγάλη συζήτηση για την ανθρώπινη φύση.
«Εσείς έχετε σκεφτεί τι θα κάνατε για να επιβιώσετε;» ρωτάω τα κορίτσια και μοιάζει να τα αιφνιδιάζω. «Δεν ξέρω», μου απαντά μετά από μία μικρή παύση η Ηρώ. «Πάντα ελπίζω ότι σε μία δύσκολη στιγμή μπορεί να βγει στο φως μία γενναιότητα κρυμμένη μέσα μου. Νομίζω όμως ότι λογικά ο φόβος θα με οδηγήσει σε πολλές υποχωρήσεις», συνεχίζει. «Ποτέ δεν ξέρεις πώς θα λειτουργήσεις εσύ σε μία αντίστοιχη στιγμή. Γι’ αυτό νομίζω ότι δεν μπορείς να κρίνεις κάποιον για ό,τι έκανε στην προσπάθειά του να επιβιώσει», παίρνει τον λόγο η Αμαλία. «Δεν υπάρχει καμία λογική, κανένα μέτρο. Το ένστικτο σε ξεπερνά», σχολιάζει η Σοφία.
Το ένστικτο. Η επιβίωση είναι όντως ένστικτο. Ο άνθρωπος -όπως και κάθε ζωντανό πλάσμα- θα κάνει νομοτελειακά τα πάντα για να επιβιώσει. Ομως είναι δυνατόν η λογική ή το συναίσθημα να νικήσουν το ένστικτο; «Εχει συμβεί πολλές φορές. Χρειάζεται όμως μεγάλη άσκηση με τον εαυτό σου και φοβερή αυτογνωσία για να φτάσεις να νικήσεις το ένστικτο», μου απαντά η Αμαλία και η Ηρώ συνεχίζει να έχει τις αμφιβολίες για την ίδια. «Θα το ευχόμουν για τον εαυτό μου, αλλά το θεωρώ μάλλον απίθανο. Πρέπει να μην μπορείς να διανοηθείς τη ζωή με τέτοιους όρους για να τη θυσιάσεις».
Ο Σίμελπφενιχ δεν ασχολείται καθόλου με την αφήγηση του μύθου. Παίρνει την ιστορία και την αποδομεί για να την ανασυνθέσει μέσα από θραύσματα και διαφορετικές οπτικές. Τι πραγματικά συνέβη; Εννέα άνθρωποι, άλλοτε ως ένας χορός κι άλλοτε ως μεμονωμένοι ήρωες, καταθέτουν διαφορετικές εκδοχές της ιστορίας αναζητώντας την αλήθεια. Οχι της ιστορίας. Την αλήθεια του ανθρώπου. «Παίζουμε με τα ενδεχόμενα που θα μπορούσαν να έχουν συμβεί», μου εξηγεί η Ηρώ. «Σαν ένας χορός που κάποιες φορές παίρνουμε το μέρος του ενός ήρωα και κάποιες του άλλου», προσθέτει η Αμαλία.
Η Σοφία προσπαθεί να με βάλει πιο πολύ στο κλίμα. «Ο Σίμελπφενιχ έχει πάρει τον μύθο του Ιδομενέα και έχει κάνει μία δική του κατασκευή εμπλέκοντας καταστάσεις και πρόσωπα που δεν έχουν σχέση με τον συγκεκριμένο μύθο. Εμείς ως αφηγητές πηγαίνουμε την ιστορία κάθε φορά προς διαφορετική κατεύθυνση για να δούμε τι θα βγει. Μπορεί να βρεθούμε σε αδιέξοδο ή πάλι να κρατήσουμε κάτι από αυτή την εξέλιξη».
Η γραφή του Σίμελπφενιχ μοιάζει αποσπασματική. Υπάρχουν κενά μέσα στην αφήγηση ή απότομο κόψιμο των σκηνών. «Το κείμενο καθορίζει τον ρυθμό», μου εξηγεί η Σοφία. «Μου αρέσει ότι αφήνει αρκετό χώρο στη φαντασία. Οδηγεί την παράσταση με τέτοιο τρόπο, ώστε ο θεατής να γίνει συμμέτοχος. Του αφήνει χώρο να μπει σε όλο αυτό», παρατηρεί η Ηρώ και η Αμαλία συνεχίζει: «Με αυτόν τον τρόπο σου χαρίζει μία πολύ μεγάλη σκηνική ελευθερία. Παράλληλα μιλάει για έννοιες, όπως ο πόλεμος, η μοίρα και η εξουσία με μία θαυμαστή απλότητα και ακρίβεια». Η Σοφία επιμένει και στη μουσικότητα του κειμένου. «Μοιάζει με παρτιτούρα. Από την άλλη προσωπικά λατρεύω πάντα τα έργα που πραγματεύονται τις διαφορετικές οπτικές των πραγμάτων. Είναι ένα παιχνίδι που δεν ξέρεις πραγματικά τι έγινε, αλλά δεν έχει και καμία σημασία τελικά. Είναι αφορμές για να μιλήσουμε, να σκεφτούμε και ό,τι μείνει».
Η Κατερίνα Ευαγγελάτου τοποθετεί τους ηθοποιούς της -έναν εξαιρετικό θίασο που εκτός από τα κορίτσια περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τους Ακύλλα Καραζήση, Γιάννη Νταλιάνη, Παντελή Δεντάκη και Αλεξάνδρα Παντελάκη- μέσα σε ένα σκηνικό γεμάτο άμμο. Εκεί θα τους φέρει -και θα μας φέρει- αντιμέτωπους με τον καθρέφτη τους (μας). Εχοντας δει αρκετές δουλειές της δεν έχω και πολλές αμφιβολίες για το αποτέλεσμα. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι θεωρείται η πιο ικανή της γενιάς της. «Τι είναι αυτό που την ξεχωρίζει ως συνεργάτιδα;» ρωτάω τα κορίτσια. «Είναι πάρα πολύ αστεία. Ας ξεκινήσω με αυτό», μου απαντά αφοπλιστικά η Σοφία και ομολογώ ότι δεν ήταν το πρώτο πράγμα που περίμενα να ακούσω. «Είναι πάρα πολύ ανοιχτή. Δεν κρύβει τίποτα. Αν της αρέσει κάτι γελάει, αν δεν της αρέσει κάτι στραβώνει το πρόσωπό της. Υπάρχει μία καθαρότητα στον τρόπο που διαχειρίζεται τους συνεργάτες της», προσθέτει.
«Είναι πολύ ζωντανή. Είναι τόσο παθιασμένη μέσα σε όλο αυτό, που φλέγεται ολόκληρη στην πρόβα», σχολιάζει η Ηρώ και η Αμαλία, που έχει ξαναδουλέψει μαζί της στον «Γυάλινο κόσμο», δίνει έμφαση στην ακρίβεια που την χαρακτηρίζει: «Εχει πολύ καθαρούς στόχους πάντα. Ξέρει πολύ καλά τι θέλει… Μαζί μας θα το βρει, μέσα από αυτοσχεδιασμούς, αλλά ξέρει εξαρχής προς τα πού θέλει να το πάει. Αυτό σου δίνει μία φοβερή ασφάλεια. Επίσης και ως άνθρωπος έχει μία τρυφερότητα, μια λεπτότητα και μια ειλικρίνεια, που είναι χαρακτηριστικά τρομερά δυσεύρετα όχι μόνο στο θέατρο, αλλά και στην εποχή μας γενικότερα».
Λίγο πριν το τέλος ζητάω τις σκέψεις τους πάνω σε τρεις κομβικές έννοιες, πάνω στις οποίες στοχάζεται το έργο. Θάνατος. «Είναι κάτι που αποφεύγω να σκέφτομαι», μου λέει με έναν δισταγμό η Ηρώ. «Είναι το τέλος στο οποίο θα καταλήξουμε όλοι. Δεν με φοβίζει όμως σαν έννοια. Είναι πραγματικά λύτρωση», σχολιάζει η Σοφία. «Μου είναι σχεδόν ανεξήγητος ακόμα», καταλήγει η Αμαλία.
Αγάπη. «Είναι η μόνη λύση», μου απαντά σχεδόν ακαριαία η Σοφία. «Είναι αυτό που αναζητούν οι πάντες. Με κάθε μέσο», παρατηρεί η Αμαλία και η Ηρώ την ταυτίζει με την ελευθερία: «Η απόλυτη αγάπη συναντά την απόλυτη ελευθερία. Αλλά είναι δυσεύρετη η αληθινή αγάπη».
Ενοχή. Εδώ πέφτει σιωπή. Μετά από ένα περίπου λεπτό: «Είναι το αντίθετο της ελευθερίας. Μπορεί να διεισδύσει πολύ ύπουλα στη ζωή σου και να τη φθείρει χωρίς να το καταλάβεις. Και μπορεί να στηριχτεί και μία ολόκληρη κοινωνία πάνω στην ενοχή», επισημαίνει η Ηρώ. Η Αμαλία πάλι το βλέπει από άλλη οπτική. «Είναι στοιχείο του ευαίσθητου ανθρώπου συνήθως. Νομίζω ότι μπορείς να γίνεις πολύ δημιουργικός αν ξέρεις να διαχειριστείς την ενοχή. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν είναι βάρος», Η Σοφία μοιάζει να συμφωνεί πιο πολύ με την Ηρώ. «Μακριά από εμάς οι ενοχές!» μου λέει. «Πάντως η πιο ενοχική φράση είναι όταν γελάμε και σου λέει ο άλλος “σε καλό να μας βγει!’», παρεμβαίνει η Αμαλία και μας πιάνουν τα γέλια. Χωρίς ενοχές.
Κι ύστερα πάλι, όταν έχουμε τελειώσει τη συζήτηση και πάμε να φύγουμε, η Σοφία καβαλώντας τη μηχανή της γυρνάει και μου λέει: «Τι είναι τελικά η ενοχή;» Χαμογελώ. Μάλλον αμήχανα.
Σάββατο 1 Μαρτίου 2014
Πέμπτη 2 Ιανουαρίου 2014
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)